Hoe start je met kalligrafie

Starten met kalligrafie, een absolute aanrader! In ons drukke leven even een momentje voor jezelf, laat je leiden door de prachtige letters en……. Ontspan jezelf!

Maar, hoe begin je daaraan?

Wel 15 jaar geleden stond ik er zelf naar te kijken en wist ik het ook niet goed. In deze blogpost wil ik je graag vertellen hoe je het beste start met kalligrafie.

1. Welke schriftsoort spreekt je het meeste aan?

Er zijn veel verschillende schriftsoorten en ik begrijp best dat je in het begin niet goed weet met welk schrift je het beste start. Eigenlijk is dit een vrij persoonlijke keuze. 

Er zijn 2 grote groepen. Enerzijds kalligrafie met de brede penpunt zoals Italic (humanistisch cursief), de unciaal of de Gotische schriften. Anderzijds de schriften met spitse pen waaronder het welgekende Anglaise of Copperplate en Spencerian (mijn absolute favoriet). 

Kijk gewoon naar het schrift dat je het meeste aanspreekt. Als absolute beginner kan je ofwel starten met bijvoorbeeld Copperplate (spitse penpunt) maar je kan ook starten met een Humanistisch cursief (brede penpunt). 

2.  Op zoek naar een cursus

Daarna zoek je een geschikte cursus, workshop of handboeken en je kan starten. Aangezien ik heel onzeker ben over mezelf, had ik niet direct de moed om een lokale klassikale cursus of workshop te volgen maar startte ik een thuiscursus van het NTI. Het leek met veiliger om gewoon van thuis uit te studeren en te oefenen, ik stuurde mijn huiswerk op, en kreeg enkele weken later het gecorrigeerde werk terug. Dergelijke thuiscursussen zijn dus ook een mogelijkheid.

In Belgie zijn er verschillende organisaties die klassikale kalligrafie cursussen aanbieden.

Voor de traditionele schriften zoals het humanistisch cursief kan ik de organisatie witruimte aanraden. In deze opleiding leer je het humanistisch cursief en de kapitalen die erbij horen. Je gaat vervolgens verder met het ontwikkelen van een meer persoonlijkere stijl en het verkennen van diverse materialen. Deze opleiding bestaat uit verschillende modules, je kan deze volgen verspreid over Vlaanderen.
Zelf geef ik enkele cursussen per jaar in het Dienstencentrum van Wuustwezel georganiseerd door Vormingspunt.

De online kalligrafie cursussen zijn aan een opmars bezig. Het is dan ook een fantastische manier om te leren, zeker in deze onzekere tijden! Je leert een schrift volledig op eigen tempo, je kan de lessen bekijken wanneer het jouw uitkomt. Je hoeft dus niet op bepaalde dagen en uren naar de les te komen. De nodige video's en bestanden worden voorzien zodat je thuis gemakkelijk aan de slag kan. Dit alles met persoonlijke begeleiding. Lees er meer over in deze blogpost.

De schriften met spitse pen, leer ik je met plezier aan via de online cursussen. Spreekt Spencerian script je wel aan, meer info en inschrijven voor deze online cursus kan hier.
Wil je liever Copperplate (Anglaise) leren, dat kan, meer info vindt je hier.

3.  Beginnersmaterialen

Er zijn zoveel soorten van inkten, pennen, penhouders, papier ed. op de markt. Ik kan me inbeelden dat je dan door de bomen het bos niet meer ziet. Eigenlijk heb je niet zoveel nodig om een goede start te kunnen maken.
Je kan zelfs gewoon starten met enkel een potlood!! Het gebruik van potlood is de ideale manier om kalligrafie te oefenen! 

Een goede kwaliteit van papier zoals de Rodia pads, HiPlus copy paper, Clairefontaine smart print paper 60gr (lichtdoorzichtig) en Canson marker layout paper ook lichtdoorzichtig.

Schriften met de brede pen

Brede pennen: Brausse, Tape, speedball
Rechte penhouder
Walnoteninkt
W&N Calligraphy ink (verschillende kleuren)

Schriften met de spitse pen

Spitse pennen: Zebra G, Nikko G, Hunt 22b,...
Oblique penhouder of een rechte penhouder
Iron Gall ink
Walnoteninkt  

En dat is het eigenlijk, hiermee kan je zeker een goede start maken. Lees ook zeker het blogbericht 'leren kalligraferen', hierin vertel ik je meer over het opbouwen van een goede basis. Je kan er ook het Gratis werkboek kalligrafie downloaden.

In het startpakket Kalligrafie vindt je alle materialen die je nodig hebt.

4.  Maak het leuk en ontspannend voor jezelf

We hebben een cursus/workshop/handboeken gekozen. En je hebt enkele beginnersmaterialen, dan is een van de moeilijkheden het uitzoeken hoe je gaat moeten oefenen. Want zowel bij een klassikale cursus of workshop als een online cursus, zal je thuis genoeg moeten oefenen.

Zoals met alles dat je wil leren, is het belangrijk om het leuk te houden. Het zal allemaal veel gemakkelijker en sneller gaan, als je het leuk vindt wat je aan het doen bent.

Zorg er dus voor dat je een warme, uitnodigende oefenruimte voorziet. Dit kan gezellig in je huiskamer zijn met een rustgevend muziekje op de achtergrond, telefoon uit en heerlijk wat tijd voor jezelf. Zorg er wel altijd voor dat het een goed verlichte ruimte is en dat je op een vlakke ondergrond kan schrijven. 

Wil je het echt leuk maken?
Oefeningen op penbeheersing/drill oefeningen zijn dikwijls saai, maar wist je dat je er echte kunstwerkjes van kan maken?
In volgende blogpos vindt je een leuke gratis download!
Mickey Flourish.

5.  Oefen regelmatig en bestudeer de letters

Als je dan een cursusdag/avond achter de rug hebt of je hebt een online les bekeken en alles afgedrukt, begin je te oefenen.

Probeer op regelmatige basis te oefenen, 3-4 dagen in de week telkens ongeveer 1 tot 1,5 uur. Neem je tijd om de letters te bestuderen en in te oefenen.

Kijk niet alleen naar je werk en denk 'Dat ziet er niet zo goed uit' maar probeer te achterhalen waarom je letter er niet zo goed uitziet. Bestudeer de letters, maak aantekeningen op je blad. Als het niet zo goed lukt om een letter juist op het papier te krijgen, blijf deze dan niet telkens herhalen, maar stop en wacht er even mee. Slaap er een nachtje over en probeer een andere dag opnieuw. 

6.  Leg je vorderingen vast

Een belangrijke tip die ik nog wil meegeven is om je oefenbladeren van een datum te voorzien. Op deze manier ga je je vooruitgang kunnen zien.

Dit doen we als aanmoediging, als je geen verbetering ziet in je werk zal je het waarschijnlijk opgeven. Stel je hebt een foto van een werkstuk van een half jaar geleden dat je kan vergelijken met een creatie van nu, dan zal je meer dan waarschijnlijk een verbetering zien.

Dus maak foto's van je creaties. Het zal je aanzetten om te blijven creëren!

7.  Hulplijnen.....Gebruik ze!

Een laatste punt dat ik nog wil aanhalen is dit van de hulplijnen.

Soms vragen mensen zich af hoelang ze deze nodig hebben. Wel hier kan ik heel kort in zijn, na 15 jaar kalligrafie schrijven, gebruik ik ze nog altijd.

Hulplijnen horen er nu eenmaal bij! Het maakt niet uit welke ervaring je hebt.

Dus gebruik ze!

Oefen je letters op een blad waarop de hulplijnen zijn afgedrukt, blijf gerust op deze manier oefenen. Schakel niet te vlug over op een licht doorzichtig oefenblad dat je bovenop de hulplijnen legt. Hier spreek ik uit eigen ondervinding, ik deed dit te vlug en mijn letters/schrift trok op niets meer. Wat krijg je dan? Frustraties!

Als ik een tekstje schrijf, trek ik nog altijd met potlood eerst de hulplijnen, ik schrijf nooit zonder.

Tenslotte, geef nooit op!

Wanneer je voelt dat je niet genoeg vordert, herinner jezelf aan vanwaar je komt. Bekijk je eerste oefenbladeren of vorige creaties, en je zal zien dat je wel degelijk vorderingen hebt gemaakt.

Iedereen evolueert op zijn eigen tempo. Zoals bij zoveel andere vaardigheden, geldt hoe frequenter je oefent hoe sneller je zal verbeteren.

Dus neem eens diep adem en onthoud dat kalligrafie een kunst is, het is niet iets dat ooit volledig perfect zal zijn!
En misschien zie ik je terug in de online cursus Spencerian
of de online cursus Copperplate.

Veel liefs,

Petra